O tema de hoxe son os libros que soan e para ver como o fan imos falar de dúas obras complementarias, aínda que moi diferentes:

Piano á fuga de Marika Maijala e Juha Virta, traducido por Anu Pitkanen e Charo Baleirón para Hércules Edicións. A historia dun misterioso piano que busca dono e dun pianista que perdeu o seu piano. No libro aparecen outros moitos instrumentos, porque tamén aparece a historia dunha orquestra, Concertos a Moreas, e porque a música tamén está en todos os lugares, como na cidade, só hai que saber atopala. Esta obra foi recoñecida coa mención White Ravens da Biblioteca internacional da Biblioteca de Múnic en 2016, como un dos libros máis senlleiros editados en Finlandia.

A nena e o grilo máis aló de Magín Blanco e Luz Beloso, para Galaxia,  un libro-cd ideal para seareiros e seareiras, hai moitos, desa historia orixinal de A nena e o grilo, que quizais xa medraron e teñen ganas de enfrontar un texto máis complexo. A novidade este ano é que as aventuras da nena e do grilo adquiren un formato de obra teatral moi interesante, dado que non son abondosos, por desgraza, os textos teatrais para nenos e nenas en galego.

Hoxe un clásico da LIX, as historias de animais, neste caso de dous animais que contan cunha longa tradición simbólica entre nós: a curuxa e o raposo. Falamos de dúas noveliñas que veñen de sacar dous autores ben coñecidos por todas nós, Fina Casalderrey e Antonio Reigosa.

Baía Edicións reedita Unha pantasma branca de Fina Casalderrey, unha obra na que atopamos o lirismo e a valorización do rural que son habituais na obra de Casalderrey. No libro non só escoitaremos falar as personaxes humanas, tamén as animais, que nos permitirán ver o mundo dende unha perspectiva ben diferente.

Edicións Xerais publica O raposo aviador que voa sen motor de Antonio Reigosa, ilustrado por Laura Cortés. Unha obra para público que estea facendo o camiño entre ler álbum e contos un chisco máis longos. O argumento garda relación coas historias de tradición oral, como é habitual na escrita de Antonio Reigosa e o humor tamén é compoñente fundamental da obra.

Hoxe asomámonos ao mundo da tradición oral, a través dun libro moi peculiar: A revolución vertical (ou por que os seres humanos camiñan ergueitos) de NGugi Wa Thiong’o, traducido por Xosé Álvarez Alonso en Galaxia, que parte da tradición oral africana, escrito orixinalmente en kikuye traducido xa a máis de 100 linguas.

A través dunha especie de fábula que xorde da desputa entre os curmáns brazos e pernas na que van entrando o resto do corpo, o autor transmite algunhas ideas fundamentais, como o feito de que todas as persoas somos diferentes e xogamos o noso papel, o que se traduce nunha reivindicación da igualdade de dereitos. A súa orixinalidade para trasladar estas ideas, a través dunha historia que semella ter saído dos contos que se transmiten de xeración en xeración, pero tamén a súa sinxeleza.

As ilustracións, do arxentino Agustín Comotto, trasládannos á sabana, onde semellamos que se orixinou esta historia e están claramente inspiradas nas cores e no universo africano, así como tamén nas teas e nos tapices ilustrados alí.

Esta coidada edición de Galaxia, que se completa cun limiar e cun epílogo que nos dá a oportunidade de contextualizar mellor este conto, e tamén de entender que detrás desta procurada sinxeleza hai todo un programa sociopolítico que transcende este breve conto para espallarse ao resto da obra do autor.

Hoxe vou falar de A cámara do sangue e outros relatos, de Ángela Carter, traducido por María Reimóndez e con prólogo de Enma Pedreira en Urco. É un libro de narrativa breve, destinado a público de fronteira, é dicir, pode ser lido tanto por público xuvenil cun nivel lector avanzado coma por adultas.

Hoxe Montse Pena Présas fálanos de dous libros moi diferentes, destinados tamén a públicos diversos.

O primeiro é Non trabes na lingua de Antón Cortizas, en Galaxia, un libro para xogar coas palabras, algo bastante habitual nos últimos textos do autor. O libro está dividido en catro partes, que amosan tamén que o autor desenvolveu un interesante traballo con el na escola , xa que é mestre. As ilustracións son de Pepa Prieto.

A obra Os rapaces non calcetan (en público) de T.S. Easton, traducida por Moisés Barcia para Sushi Books, unha novela xuvenil, irreverente e divertida, en que un protagonista se ve obrigado a escribir un diario por ter que cumprir servizos para a comunidade.

Hoxe Montse Pena Présas fala de dúas obras que son novidades acabadas de saír do forno e que quizais amosan a evolución da LIX galega nos últimos tempos, aínda que tamén están cinguidas por un fío curioso pero moi importante: o amor e o respecto aos animais.

A casa do paralelo 54, de Iria Collazo, ilustrada por Luz Beloso, desborda fantasía. É un libro de aventuras apaixoantes e sorprendentes, en que a propia Gris, o seu amigo especial o señor Smith e o seu mapache Morde, emprenden unha viaxe marítima nunha cama barco.

A furgoneta branca, de Fina Casalderrey e Lucía Cobo, é un álbum ilustrado para primeiros lectores. O texto narra, fundamentalmente, o amor dun neno por un cabalo que pode ver dende a súa ventá todas as mañás.

Hoxe falamos de animais singulares, da man de Imaxina animais de Xosé Ballesteros e Juan Vidaurre na editorial Kalandraka (3º reedición), unha sorte de bestiario de animais misterioros de diferentes puntos do planeta.

As características destes singulares animais apostan por mesturar partes de animais ben coñecidos e convencionais con obxectos que podemos atopar nunha casa: uns zapatos, un tirarrollas, un interruptor, etc… que dan como resultado o abrenoites, o bicopato ou o pingüitor, toda unha nova fauna que sorprende por inesperada e cuxa funcionalidade se describe nun texto irónico ás veces, doce e sempre moi literariamente conseguido.

Un elemento especialmente especial do álbum son as fotografías, que ocupan a parte das imaxes. Primeiro porque non son tan habituais no álbum infantil e segundo porque resulta sorprendente, tamén algo inquietante, a facilidade coa que nos fan ver os novos animais, a partir de ideas que logo seremos nós os encargados de desenvolver.

A obra é fundamental non só para desenvolver o maxín de quen le, senón tamén para as que queiran aceptar o reto de enfrontarse a un libro que require dun reto interpretativo grande, entre o binomio fantástico de Rodari e un poema que estraña, pero que provoca diferentes emocións.

Na súa colaboración sobre literatura infantil e xuvenil, Montse Pena Présas fala hoxe da capacidade para gozar da natureza. Faino a través dun ensaio moi singular, O sentido do abraio, de Rachel Carson, en Catroventos editora, traducido por Patricia Buxán.

Unha obra que nos fai reflexionar sobre o escaso contacto que habitualmente temos coa natureza e que suliña a importancia de deixar as nenas e nenos gozar da natureza a partir da observación, permitindo que empreguen os sentidos para achegarse aos diferentes fenómenos e elementos naturais.

Neste espazo de cultura con Montse Pena Presas falamos de literatura infantil e xuvenil. Hoxe facemos unha viaxe polos “libros para a paz”, xa que o 30 de xaneiro é o día da paz. Aquí temos dúas propostas para idades diferentes.

A primeira delas é a peza teatral ‘A derradeira bala’, de Fernando Castro Paredes. Esta obra publicada pola Editorial Galaxia está dirixida a un público adolescente.

O argumento céntrase no encontro cun soldado represaliado que vai ser asasinado por dúas irmás condenadas a facelo por formar parte da xerarquía militar, aínda que se formulan os motivos de que ocorra isto.

A obra presenta un xogo co absurdo e co humor ante unha situación de inxustiza e de conflito social, que permite ridiculizar os totalitarismos.

Esta peza amosa a importancia da compoñente social nas obras dramáticas dirixidas á infancia e á mocidade.

A segunda obra que comentamos con Montse Pena é o álbum ilustrado ‘O nacemento do dragón’ de Wang Fei, Marie Selier e Catherine Louis. Esta peza foi traducida ao galego por Fernando Moreinas e reeditada por Kalandraka.

A nosa experta Montse Pena analiza a relación coas tradicións populares chinesas, contando parte do seu argumento. Tamén comenta as ilustracións, que podemos relacionar coa técnica de gravado e co xogo das cores intensas.

Tamén explicaremos o motivo polo cal esta obra é unha porta á paz, mais tamén á interculturalidade, ao achegarmos dun xeito ben suxerente á cultura chinesa.